چگونگی هدف گذاری برای درس خواندن و موفقیت تحصیلی
هدف گذاری درسی و تحصیلی یکی از نخستین و مهمترین مراحل برای رسیدن به موفقیت تحصیلی و بهبود عملکرد شماست. اما زمانی که از هدف گذاری نام برده می‌شود، بسیاری از دانش آموزان نمی دانند که چکار باید انجام دهند. به همین منظور در این مطلب اصول انجام هدف گذاری تحصیلی را برای شما شرح داده‌ایم.
اشتباه بزرگ در هدف گذاری تحصیلی
شاید بزرگترین اشتباهی که دانش آموزان برای تعیین هدف درسی و تحصیلی انجام می‌دهند این باشد که فکر کنند اینکه [در ذهن خود] می‌دانند چه می‌خواهند کافی است. زمانی که هدف گذاری تحصیلی نوشته نشده داشته باشید مغز آن را بی ارزش حساب می‌کند و انگیزه‌ای برای رسیدن به هدف ایجاد نمی‌کند، در صورتی که وقتی هدف گذاری تحصیلی را بنویسید مغز اینطور تحلیل می‌کند که این هدف بخش مهمی برای تعیین هویت شما است و تمام تلاشش را برای رسیدن به آن بکار می‌گیرد.
مراحل انجام درست هدف گذاری درسی
انواع هدف گذاری درسی را بشناسید
اگر برای درس خواندن انگیزه ندارید، بدانید که در این راه تنها نیستید. این مشکل بسیاری از دانش آموزان است. اینکه در زمان مطالعه کردن به اهداف خود فکر کنید به این معنی نیست که به خودتان فشار بیاورید تا همین الان به اهداف بلندمدتی که دارید برسید.
اصلا منطقی و واقع بینانه نیست که بخواهید هر روز قدم های بزرگ در راه رسیدن به هدف بردارید. به یاد داشته باشید که رسیدن به اهداف بزرگ از طریق برداشتن قدم‌های کوچک ممکن خواهد شد.
اصلاح این مدل ذهنی به شما کمک می‌کند تا با مشخص کردن گام‌های کوچک تا حدود زیادی استرس هدف بزرگ را کاهش دهید. پس باید بدانید که ۳ نوع هدف گذاری تحصیلی وجود دارد که باید برای یک سال تحصیلی آن‌ها را در نظر داشته باشید:
- هدف گذاری بلندمدت: اصلی‌ترین هدفی که می‌خواهید در آن سال تحصیلی به آن برسید: مثلا کسب معدل کل ۱۸ و بالاتر
- هدف گذاری میان مدت: اهدافی که می‌خواهید در پایان میان‌ترم به آن‌ها برسید: مثلا کسب معدل ۱۸.۵ در امتحانات میان ترم
- هدف گذاری کوتاه مدت: کارها و اقداماتی که باید طی هفته و روزانه انجام دهید: مثلا کسب نمره‌ی بالای ۱۷ در امتحانات هفتگی
عامل انگیزشی شما برای دستیابی به هدف درسی آخر سال در واقع اهداف کوتاه‌مدت (کوچکترین قدم) هستند که تعیین می‌کنید. فکر کردن به تصویر بزرگتر (اهداف میان مدت و بلندمدت) بر روی ذهن شما تاثیر منفی خواهد داشت. چرا که فکر می‌کنید با انجام این کارهای کوچک نخواهید توانست به آن هدف بزرگ دست پیدا کنید ولی واقعیت این است که هر درس و امتحانی که با موفقیت پشت سر بگذارید شما را یک قدم به رسیدن به هدف اصلی نزدیکتر کرده است.
خصوصیات هدف گذاری تحصیلی
هنگام هدف گذاری درسی و تحصیلی باید یک سری از موارد را به یاد داشته باشید و رعایت کنید تا در مسیر درست قرار بگیرید. پس نیاز است بدانید که هدف گذاری تحصیلی چه مشخصاتی دارد؟ لیست زیر اصلی‌ترین خصوصیات تعیین هدف درسی است:
هدف باید
- مشخص و واضح باشد: مثلا اینکه بگویید در فلان امتحان نمره‌ی خوبی بگیرم، منظور از واژه‌ی “خوب” مشخص و واضح نیست. باید دقیقا مشخص کنید که خوب یعنی چه؟ پس تعیین هدف به صورت مبهم ممنوع! بهتر است مثال را اینگونه بازنویسی کنیم: در فلان امتحان حداقل نمره‌ی ۱۷ میگیرم.
- قابل اندازه گیری باشد: قابل اندازه گیری بودن هدف کمک می‌کند تا ابهامات ذهنی برطرف شوند. شما باید بتوانید بین وضعیت فعلی و وضعیتی که می‌خواهید به آن برسید یک فاصله و معیاری در نظر بگیرید. همچنین باید واحد زمان را نیز در نظر بگیرید. برای مثال میخواهم ترازم در امتحان بعدی که ۱۵ روز دیگر است ۱۰۰۰ واحد افزایش داشته باشد. (هدف: ۱۰۰۰ واحد افزایش تراز طی ۱۵ روز)
- واقع بینانه باشد: بلندپروازی ممنوع! بلندپروازی در هنگام هدف گذاری شما را از واقعیت دور کرده و بی انگیزه می‌کند. باید قدم به قدم پیشرفت کنید. اگر ساکن تهران باشید و بخواهید به اصفهان بروید، باید ابتدا وارد خیابان شوید. نباید انتظار داشته باشید که پس از خروج از منزل بلافاصله به مقصد رسیده باشید.
پس از تعیین هدف چکار باید بکنم؟
همانطور که گفته شد، تعیین هدف درسی نخستین قدم است. در مرحله‌ی بعد باید برای گام‌های کوچکی که گفته شد، برنامه ریزی کنید و یک نقشه‌ی راه ترسیم کنید.